Blog

De grootste ergernis van een hondeneigenaar is een hond die trekt aan de lijn. Je arm wordt uitgerokken, je vliegt van hier naar daar of hij sleurt je tegen de grond. Sommige leggen er zich gewoon bij neer waardoor ze minder of zelfs niet meer gaan wandelen. Anderen gaan op zoek naar hulp.  Is het noodzakelijk om elke dag met je hond te gaan wandelen? Dat lees je hier.
Waarom trekt een hond aan de lijn?

Het eerste antwoord dat je dikwijls op deze vraag zult krijgen is dat je hond dominant is. Hij wil overal de eerste zijn en speelt daarom de baas over jou. Dit idee is absurd en reeds lang achterhaald. Lees hier meer over dominantie bij honden.

Het antwoord is echter iets ingewikkelder aangezien er verschillende redenen kunnen zijn waarom je hond trekt. De 2 meest voor de hand liggende redenen zijn:

- Het wandeltempo van je hond ligt gewoon hoger. Draf is een normale wandelgang voor honden maar voor veel mensen gaat dit te snel, zeker als we spreken over een grote hond. Draf is een tweetakt gang waarbij de diagonale poten gelijktijdig naar voor of achter bewegen.

- Je hond heeft een geur opgepikt die hij van naderbij wil onderzoeken. Honden ontdekken namelijk de wereld via geur, via hun neus nemen ze ongelofelijk veel informatie op. Lees hier meer over het belang van snuffelen. Zo kunnen ze uit de geur van een ander zijn plasje afleiden als het om een reutje of een teef gaat, als die gezond of ziek is, ze kunnen zelfs achterhalen wat de andere hond heeft gegeten.

Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog andere redenen die iets minder voor de hand liggen en waarbij je dieper moet gaan zoeken naar de werkelijke oorzaak:

- Hij heeft (nog) niet geleerd hoe rustig te wandelen. Het kan zijn dat de hond nooit geleerd heeft hoe hij rustig moet wandelen aan de lijn en contact moet houden met de eigenaar. De hond heeft nooit geleerd hoeveel ruimte hij krijgt en wat er van hem verwacht wordt als hij het einde van de lijn (bijna) bereikt.

- Het wandelen aan de lijn is op de verkeerde wijze aangeleerd. Heel veel eigenaren volgen puppylessen en/of leren hun pup wandelen aan de lijn. Waar men zich hier hoofdzakelijk op gaat focussen is het niet trekken aan de lijn. De pup wordt voortdurend gecorrigeerd voor het trekken of niet volgen. Wat hij echter niet leert is wat er dan wel van hem verwacht wordt -> rustig wandelen met een slappe lijn. Ik zie dit ook nog vaak gebeuren bij volwassen honden. De hond trekt en de eigenaar trekt tegen, stopt met wandelen of gaat de andere kant uit om 5 seconden later opnieuw hetzelfde te doen. Daarnaast kan men ook gebruik maken van allerlei hulpmiddelen. Hierover meer in een volgend blog waarom dit (niet) werkt.

- Je hond trekt omdat het hem iets oplevert. Je hond heeft iets lekkers geroken en trekt plots aan de lijn. Jij wordt meegesleurd en hij bereikt het geurende goedje. Hij ziet een andere hond en wil kennismaken dus begint te trekken aan de lijn. Jij als eigenaar wil je pup socialiseren of wil een babbeltje doen en gaat dus dichter. Je doet steeds dezelfde wandeling naar de losloopweide waar je hond vrij kan. Het kan voor hem niet snel genoeg gaan en eenmaal aangekomen dan gaat hij onmiddellijk los. 3 voorbeelden van een successituatie voor je hond waarbij hij eigenlijk ‘beloont’ werd voor het trekken. Logisch toch dat je hond dan denkt: “als ik trek dan kom ik er wel”.

- Je hond voelt zich niet op zijn gemak. Als het wandeltempo van je hond hoger ligt dan normaal (stap of draf) dan kan je beter even nadenken over hoe je hond zich voelt tijdens de wandeling. Misschien vindt hij het spannend of is hij onzeker over dingen die hij hoort of ziet en wil hij vluchten. Misschien heeft hij vroeger al eens een confrontatie gehad aan de lijn met een andere hond. Dan is het geen kwestie van trainen maar dan is het trekken aan de lijn een symptoom van een groter onderliggend probleem. De adrenaline die aangemaakt wordt in het lichaam tijdens een stressvol moment zorgt ervoor dat je hond sneller kan bewegen waardoor hij harder begint te lopen en dus trekt aan de lijn. De lijn zit op dat moment eigenlijk gewoon in zijn weg.

Ik wil ook nog even vermelden dat honden helaas zelden beloont worden voor het rustig wandelen aan een slappe lijn. Voor veel eigenaren is dit gewoon normaal gedrag dus waarom zouden we het moeten belonen. De hond krijgt hooguit af en toe een “flink zo” of “brave jongen/meisje” te horen. Je hond trekt dus omdat het hem iets oplevert! Zorg er dus de volgende keer voor dat je hond beloont wordt als hij rustig aan een slappe lijn wandelt.
Hoe stop ik het trekken aan de lijn?

Eerst en vooral is het belangrijk om de reden te achterhalen, dan pas kan je gericht gaan werken. Het spreekt voor zich dat je oorzaak nummer 6 anders zal aanpakken dan oorzaak nummer 3. Het niet of verkeerd aanleren van het rustig wandelen aan de lijn kan je heel eenvoudig aanleren met de hulp van een goede trainer. Dit wil dus zeggen dat je geen gebruik gaat maken van correcties of hulpmiddelen zoals een slipketting of gentle-leader!

Begrijp goed dat ‘niet trekken’ niet hetzelfde is als volgen aan de lijn. In het begin lijkt dit hetzelfde maar het eindresultaat is iets heel anders. Bij ‘volgen’ moet je hond namelijk zijn focus continu bij jou houden. Dit is geen natuurlijke manier van wandelen en als je hond dit voor een lange tijd moet doen dan is dit zeer belastend voor zijn nek. Je hond krijgt geen vrijheid en staat continu onder appèl. Bij ‘niet trekken’ is het gewoon de bedoeling dat je hond niet trekt. Hij krijgt de nodige vrijheid om te gaan snuffelen en wandelen zoals hij wilt, samen met jou.

Er zijn 2 methoden die vaak worden gebruikt voor het afleren van trekken aan de lijn. Ik wil op beide methoden even dieper ingaan en nadien kunnen jullie zelf beslissen welke nu het beste werkt (voor jullie hond).

-    Methode 1: trekken is geen beloning.
Vanaf het moment dat je hond begint te trekken ga je stoppen met wandelen of je verandert van richting. Belangrijk is dat je dit consequent gaat toepassen en daar loopt het vaak mis. Elke seconde voor 5 minuten stil gaan staan of de ander richting uit moeten lopen, daar hebben we geen tijd voor of zin in. In het begin ga je dit dus met volle moed uitproberen maar al heel snel geef je het op. Als je hond de volgende keer opnieuw trekt of blijft doortrekken dan wandel je gewoon verder want je moet terug naar huis. Wat heeft je hond dan geleerd? Precies, “als ik maar hard en lang genoeg trek dan geraak ik vooruit”. Het stoppen en keren werkt trouwens niet enkel op jouw zenuwen maar ook op die van je hond. Hij begrijpt namelijk niet waarom je zo onnozel doet. Ik kan het je hond ook niet kwalijk nemen, het ziet er ook belachelijk uit. Toch kan deze methode werken, in combinatie met de onderstaande!

-    Methode 2: slappe lijn is beloning.
Het is belangrijk dat je je hond vooral in het begin heel vaak gaat belonen voor rustig wandelen aan een slappe lijn. Je leert dit eerst aan in een prikkelarme, gekende omgeving zoals binnen in huis of jullie tuin. Begin met 1 stap en zo ga je opbouwen. Vaak wordt hier gebruik gemaakt van voer omdat dit het eenvoudigste is. Eenmaal je hond 10 stappen rustig aan de lijn kan zetten dan verander je van omgeving en maak je het iets moeilijker. Begin terug vanaf stap 1 en verwacht niet te veel te snel van je hond. Wanneer je hond het rustig wandelen aan de lijn goed kan in verschillende omgevingen dan kan je de beloningen gaan afbouwen. Belangrijk: dit wil niet zeggen dat je helemaal niet meer gaat belonen! Je geeft minder voer of je verandert de beloning in iets anders zoals een spelmomentje, een stukje vrij mogen lopen, contact met een andere gekende hond, een snuffelmoment,… .
De andere kant van de lijn:

Als je hond trekt aan de lijn dan wordt er vooral gekeken naar het gedrag dat je hond vertoont maar wat eigenaars echter vaak vergeten is de invloed die zij hebben. We hangen aan het andere uiteinde van de lijn dus staan we in verbinding met onze hond. Onze lichaamshouding en energie hebben ook een invloed op het gedrag van onze hond. Vooraleer je nu denkt dat ik de weg insla van César Milan, geen paniek, ik weet wel beter! Het gaat mij niet over de baas of de leider van de roedel zijn maar het gaat mij wel over bewust zijn van je eigen gevoelens en lichaamshouding. Als jij gespannen of onzeker bent dan voelt je hond dat aan.

Als we gaan wandelen met onze hond dan hebben we vaak ook geen aandacht voor ze of toch niet bewust. We zijn bezig met onze gsm, luisteren naar muziek of een podcast of denken na over wat we later nog allemaal moeten doen. Wij zijn vaak met van alles en nog wat bezig en onze hond is bezig met alles in zijn omgeving behalve ons. Een leuke oefening tijdens de wandeling (die er ook voor zorgt dat je hond minder trekt) is de ‘auto check-in’ van Suzanne Clothier. Hierbij leert je hond om regelmatig even naar jou te kijken (checking in). Doordat je dit gedrag gaat belonen leert je hond dat jij ook interessant bent, misschien wel interessanter dan de omgeving. Je gaat je hond dus gewoon elke keer belonen wanneer hij tijdens de wandeling naar je kijkt. Je gaat hier geen commando voor gebruiken! Als je hond echt nooit aandacht voor je heeft dan kan je hem lokken met een geluid of door te fluiten. Later kan je de uitbundige beloning afbouwen via een variabel schema dus je beloont niet meer elke keer.

Heel vaak is er sprake van miscommunicatie tussen de hond en zijn eigenaar. Ze begrijpen elkaar niet en dat kan zorgen voor frustratie of andere emoties. Die emoties hebben ook weer een invloed op jullie gedrag. Wees bewust van wat je uitstraalt en hoe je hond zich voelt. Wil je hier hulp bij, aarzel niet mij te contacteren.
Fijn aan de lijn:

Trekken aan de lijn is voor niemand leuk, niet voor jou maar ook niet voor je hond. Als je een hond hebt die vaak trekt dan ga je de wandelingen al heel snel inkorten of verminderen. Te weinig wandelen of actief bezig zijn verhoogt het risico op overgewicht en andere gedragsproblemen.

Het trekken aan de lijn zorgt ook voor veel frustratie en stress bij beide partijen. Het zorgt voor een verhoogde hartslag, bloeddruk en stresshormonen, schade aan de nek, schildklier, speekselklieren en mogelijk de ogen. Er is dus niks positiefs aan het trekken aan de lijn.

Pups die van jongs af aan geleerd hebben om te trekken aan de lijn denken dat dit de manier is om ergens te komen. Dit gedragspatroon kan je later heel moeilijk veranderen, zelfs als het pijnlijk is voor je hond. Leer je hond dus van jongs af aan op de juiste manier rustig wandelen aan een lijn.

Hulpmiddelen zoals slipkettingen, Martingales, Halti’s of Gentle Leaders veroorzaken enkel pijn. Er ontstaat namelijk meer spanning rond de nek of neus van je hond wanneer hij trekt. Hoe harder hij (of jij) trekt, hoe pijnlijker het is. Je hond zal dus op een gegeven moment stoppen met trekken. Helaas niet voor de juiste reden en hij heeft nog steeds niet geleerd hoe het dan wel moet. De gevolgen van het gebruik van deze middelen worden vaak ook nog onderschat. Leer bij over waarom het gebruik van correctiemiddelen niet de oplossing is.

Gelukkig bestaan er ook diervriendelijke manieren om je volwassen hond rustig te leren wandelen aan de lijn. Daarom heb ik het traject “Fijn aan de lijn” gecreëerd. Tijdens dit traject gaan we ons verdiepen in de lichaamstaal van je hond maar ook die van jou. We gaan leuke spelletjes spelen waarbij de onderlinge band met je hond versterkt wordt. Dit gebeurt in kleine groep van maximum 3 honden zodat ik genoeg tijd en ruimte heb om jullie individueel te begeleiden. We starten met een online theorieles zodat je begrijpt waarom je hond niet rustig kan wandelen aan de lijn en welke uitrusting het meest geschikt is.

Wandelen is een leuke manier om samen bezig te zijn, te genieten en de wereld te ontdekken maar wat als je hond in de remmen gaat (bevriest) of helemaal niet wil wandelen? Moet je hem dan meesleuren aan de riem of zijn er andere mogelijkheden?
Dit is gedrag die bij heel veel honden voor komt maar waar weinigen hulp voor gaan inschakelen of op zoek gaan naar de achterliggende oorzaak. Doordat veel eigenaars hun hond gewoon meesleuren kan dit er net voor zorgen dat de hond nog vaker in de remmen gaat of de volgende keer misschien gewoon helemaal niet meer wil gaan wandelen. Laten we ons hier dus wat meer verdiepen in de mogelijke oorzaken.


De beste manier om de oorzaak te achterhalen kan je bereiken door het gedrag van je hond te gaan observeren. Hou even een dagboek bij voor een week en noteer op welke momenten je hond blokkeerde tijdens de wandeling. Let ook op de kleine signalen die hij vertoont en kijk goed naar de lichaamstaal van je hond. Wat gebeurde er vooraf, in welke omgeving ben je aanwezig, zie je bepaalde prikkels,… . Je gaat op zoek naar de antecedent, de reden waarom je hond stopt met wandelen.

Als je hond de ganse dag reeds actief bezig is geweest of hij is reeds een jaartje ouder dan kan het ook zijn dat je hond gewoon te moe is en daarom niet meer wil wandelen. Daarom is het ook belangrijk om te gaan kijken wat er voordien allemaal gebeurt is.

Het kan zijn dat je hond ergens pijn ervaart of dat de uitrusting niet goed past voor je hond. Ik raad iedereen aan om met een y-vormig harnas te gaan wandelen zodat je hond niet belemmerd wordt in zijn beweging. Daarnaast wordt er ook geen druk uitgeoefend op de gevoelige hals en nek van je hond. Hierbij is het wel belangrijk dat het aandoen van het harnas op een positieve manier wordt aangeleerd en dat je hond zich hier veilig en op zijn gemak in voelt. Maak geen gebruik van een flexi als je hond trekt, of als jij zelf vaak trekt aan de lijn. Zeker niet in combinatie met een halsband! Gebruik liever een 3m vaste lijn en leer die op de juiste manier te hanteren. Zo heb je ook een beter contact met je hond.

Dit gedrag komt vaak voor bij honden die ondergesocialiseerd zijn maar wist je dat je een hond ook kan oversocialiseren of zelfs onbewust kan traumatiseren. Leer hier bij over het socialiseren van je hond.
Bij een traumatische ervaring gaat de hond meestal op 2 manieren reageren: bevriezen of vluchten. Voelt je hond zich onveilig dan is het belangrijk dat je hier gehoor aan geeft (zolang het veilig is).
Honden die geen controle hebben over de wandeling en regelmatig meegesleurd worden aan de lijn kunnen de wandeling ook niet meer leuk vinden en daarom in de remmen gaan ter anticipatie op het sleuren.

Als je hond in huis reeds aangeeft dat hij niet wil gaan wandelen dan is dit een anticipatie op één van bovenstaande oorzaken. Fysiek en mentaal gezonde honden vinden het altijd leuk om mee te gaan wandelen. Het kan natuurlijk ook wel eens voorkomen dat je hond op dat moment gewoon geen zin heeft. Weet dat dit ook perfect normaal gedrag is. Gebeurt dit eenmalig dan hoef je je niet onmiddellijk zorgen te maken.


In het begin kan je je pup aansporen door op je hurken te gaan zitten en hem met een vrolijke stem bij je te roepen. Beloon je pup met een voertje of verbaal vanaf het moment dat hij een stap in jouw richting zet. Let er hierbij wel op dat je je pup niet gaat lokken met voer. Het beste beloon je ook niet wanneer je pup gaat zitten. Bouw deze stapjes op: in het begin verwacht je 1 stapje, daarna 2, daarna 3,… . Op die manier kan je het aantal passen langzaam opbouwen en leer je je pup ook rustig wandelen aan de lijn. Kies daarna een kort rondje waardoor je voorspelbaarheid creëert. Soms gaat het ook iets gemakkelijker als je op een vreemde plaats gaat wandelen. Het kan namelijk moeilijk zijn voor je pup om jullie veilige thuis te moeten verlaten. Dit zijn hondjes die vaak aan de voordeur of op de oprit in de remmen gaan.


Ga op dit moment aan de slag met de angsten van je hond zodat hij zich geen zorgen meer hoeft te maken. Besef dat je de angst van je hond niet zomaar in 1,2,3 kan veranderen en dat dit dus tijd en geduld vergt. Het proces verloopt vaak met babystapjes en kan je dan ook het beste onder begeleiding van een gedragsspecialist doen. Het is belangrijk dat je hond een positieve associatie leert leggen met de prikkel die hem ongerust maakt. Ga je te snel of is je hond te dicht bij de prikkel dan kan dit zorgen voor een negatieve ervaring waardoor je hond een bevestiging krijgt dat hij ongerust/angstig moet zijn. Dit is iets wat je zeker wil vermijden.

Het is niet leuk als je hond niet wil wandelen of plots (meerdere keren) abrupt stopt tijdens de wandeling. De oorzaak vinden voor dit gedrag kan soms echt een zoektocht zijn, wetende dat de meeste honden reeds staan te springen om te gaan wandelen wanneer de lijn tevoorschijn komt. Vanwege de moeilijkheid om alle puzzelstukjes te vinden is het aangeraden om een gedragsspecialist in te schakelen wanneer dit gedrag vaak voorkomt tijdens de wandeling. Neem even een kijkje bij bovenstaande mogelijke oorzaken en geraak je er zelf niet aan uit, aarzel dan niet om mij te contacteren.

Het is een feit dat je hond de kans moet krijgen om zijn behoefte te doen en dat we ze genoeg fysieke activiteiten moeten aanbieden maar is het daarom noodzakelijk om met je hond te gaan wandelen? Ik denk hierbij aan eigenaars van angstige of reactieve honden. Voor deze honden (en hun eigenaar) kan de wandeling namelijk het meest stressvolle moment zijn van de hele dag waar geen van beide naartoe uitkijkt. Ben je zo’n eigenaar dan ga je een opluchting laten na het lezen van dit blog. Het zal je namelijk duidelijk worden dat er naast gaan wandelen met je hond nog genoeg alternatieven bestaan!

Ben je eigenaar van een stabiele hond dan moet je nog steeds rekening houden met verschillende factoren zoals het ras, de leeftijd, zijn energieniveau en niet te vergeten hoe je hond zich bij een wandeling voelt! Laten we deze factoren even van naderbij bekijken.
Rassen waarbij de nodige mentale en fysieke uitdaging nogal eens onderschat wordt zijn Herders, Beagles, Rottweilers, Staande honden, Spaniëls, Terriërs, Collies en Aussies. Uithoudingsvermogen, doorzettingsvermogen en snel leren zijn belangrijke eigenschappen van deze honden. Werkloze werkhonden zijn niet gelukkig en vaak is er dan toename van stress en frustratie wat zich uit in agressie, asociaal gedrag of nervositeit. Daarnaast kunnen er ook fysieke problemen ontstaan zoals vacht- en huidproblemen of problemen met de spijsvertering.
Werkhonden hebben daarom een taak nodig. Ze willen het liefst samenwerken met de eigenaar: opdrachten krijgen, moeilijke puzzels uitwerken, samen speuren of behendigheid doen. Deze honden hebben dit nodig om gelukkig te zijn. 1 of 2 wandelingen op een dag van 1u is dus niet genoeg. Ze moeten ook mentaal uitgedaagd worden en hun hersenen kunnen gebruiken! Voldoe je aan deze eisen dan is je werkhond ook geschikt als huishond want fysiek en mentaal is hij voldaan waardoor hij in huis tot rust kan komen.
Creëer een balans tussen fysieke en mentale uitdagingen.

Elke hond moet gedurende de dag genoeg beweging krijgen zowel werkhonden als gezelschapshonden. Beweging bestaat uit meer dan enkel wandelen. Er bestaan meer dan 200 verschillende soorten activiteiten die je kan doen met je hond. Je kan met je hond spelen, ze trucjes aanleren en zelfs kauwen en snuffelen telt mee.

- Kauwen:
Geef je hond een lekker kauwsnack waarmee hij zich in stilte kan bezig houden. Gebruik hiervoor 100% natuurlijk gedroogde snacks en blijf weg van de rawhide die je in de supermarkt kan kopen. Hier zitten namelijk heel veel chemische bestandsdelen in die schadelijk zijn voor je hond. Wist je dat je een kauwsnack ook kan inzetten als je hond het moeilijk heeft met bezoek? Plaats hem in zijn veilige ruimte met een kauwsnack. Op die manier krijgt je hond een beloning voor zijn rustig gedrag, kan hij zijn inwendige stress verlagen en hoef je je hond niet continu in de gaten te houden uit angst dat hij zou uitvallen naar bezoek. Win-win dus!

- Voedselverrijking:
Een hond moet niet altijd werken voor zijn eten maar het is wel leuker en handiger als je het niet altijd gewoon uit zijn bak geeft. Denk hierbij aan voederballen, een snuffelmat, een opgevulde kong, een lickimat,… . Op die manier kan je hond zijn eten niet schrokken en door de activiteit zijn ze nadien iets vermoeider wat ideaal is wanneer ze alleen moeten blijven.

- Spel:
Samen spelen is belangrijk voor het creëren van een goede connectie tussen hond en eigenaar. Denk hierbij aan zoekspelletjes, trekspelletjes of het spelenderwijs aanleren van commando’s. Je kan werken aan de zelfstandigheid, impulscontrole en het zelfvertrouwen van je hond. Daarnaast leer je bij over hoe honden communiceren met hun lichaamstaal. Als je een andere leuke stabiele hond kent dan kan je ook play-dates organiseren waarbij de honden samen kunnen spelen.

- Hersenwerk:
De meeste honden houden niet enkel van fysieke uitdagingen maar ook van mentale uitdagingen. Belangrijk bij hersenwerk is dat je op een laag niveau begint en dit rustig aan op bouwt. Je hond mag namelijk niet gefrustreerd raken. Er  bestaan heel veel hondenpuzzels die je kan aankopen maar als je een beetje creatief bent dan kan je ze ook zelf maken. Zoek even naar “Hersenwerk voor honden” van Marleen Baal of “Spelideeën voor honden” van Helen Hagestein. Beide dames hebben boeken geschreven over dit onderwerp en hebben een facebookgroep.
Eigenlijk is er geen exact correct antwoord van hoeveel activiteit je hond nodig heeft of hoe lang je mag/moet gaan wandelen op een dag eenmaal je hond volwassen is. Zoals je hierboven kan lezen is dit afhankelijk van meerdere factoren. Kijk daarom goed naar de lichaamstaal van je hond. De juiste hoeveelheid en soort beweging is belangrijk voor de gezondheid van je hond.
Vertoont je hond probleemgedrag en wens je hier aan te werken? Kijk dan even als zijn basisbehoeften op de juiste manier zijn ingevuld. Zijn de wandelingen op dit moment voor jullie niet zo leuk en wens je hier iets aan te doen? Contacteer mij dan voor een coachwandeling. Tijdens deze wandeling gaan we samen op stap en geef ik jullie advies hoe de wandeling beter en/of rustiger kan verlopen. Zowel voor jouw als voor je hond!

Dit betekent niet dat je hond dominant is, de baas of de ‘alpha’ wil zijn! Leer hier meer over in mijn blog “Je hond is dominant”. Dit is natuurlijk gedrag voor de hond maar in onze ‘veilige’ huiselijke omgeving is dit eigenlijk niet meer nodig en kan het gevaarlijk worden als dit niet vroegtijdig wordt aangepakt.
Zoals hierboven aangegeven gaat het dus over het verdedigen en bewaken van bezittingen. In 95% van de gevallen is het gedrag aangeleerd en in 5% is het een genetisch aangeboren afwijking (Rage syndroom). Dit kwam vroeger vaak voor bij rode Cocker Spaniëls en werd daarom ook het rode cocker syndroom genoemd. Doordat er tijdens de coronaperiode veel broodfok puppy’s zijn verkocht, is er terug een toename van agressieproblemen bij honden.
Bij resource guarding kan je volgend gedrag zien:
- vertonen van stress-signalen wanneer je in de buurt komt
- verstijven (gespannen lichaam en ‘harde’ blik in de ogen)
- sneller eten/schrokken
- grommen
- dreigen (optrekken bovenlip en tanden laten zien)
- snappen (in de lucht happen)
- bijten
- Baknijd of voedselagressie:
Dit is de meest gekende en meest voorkomende vorm die elke hond kan vertonen ongeacht de leeftijd of het ras. In dit geval gaat het altijd om het verdedigen van voer, denk hierbij aan zijn maaltijd, een kauwsnack of iets van voedsel wat je hond gestolen heeft. Wist je dat sommige honden zelfs hun voerbak verdedigen ook al zit er niks in? Als je hond voedselagressie vertoont dan wil dit niet zeggen dat hij het rondom alle voeding en bij iedereen zal doen. Het hangt er namelijk vanaf hoe belangrijk die bron op dat moment is voor je hond en in welke context het gebeurt.

- Verdedigen van speelgoed of andere voorwerpen:
De 2de meest voorkomende vorm van bezitagressie is het vertonen van agressie wanneer je hond iets vast heeft wat voor hem belangrijk is. Opnieuw is dit contextgebonden en afhankelijk van hond tot hond. Dit kan gaan om zijn eigen bezittingen maar om materiaal die hij gevonden of gestolen heeft. Deze vorm heeft vooral te maken met vroegere leerervaringen. Als je bv. tijdens de puppyperiode regelmatig materiaal hebt afgenomen van je hond dan kan hij voorwerpen die voor hem belangrijk zijn meer gaan verdedigen. Daarom is het belangrijk dat je steeds gaat ruilen als je hond iets vastheeft wat niet mag of wat jij graag terug zou hebben!

- Locaties of plekken verdedigen:
In dit geval gaat het om plaatsen die voor je hond heel belangrijk zijn. Denk hierbij aan zijn mand of een favoriete plek in de zetel of zelfs jullie bed. Ook hier is het terug afhankelijk van hond tot hond en kan het contextgebonden zijn waarbij hij bv. geen probleem heeft als jij naast hem komt zitten maar wel als je partner of andere hond in de buurt komt.

- Verdedigen van eigenaar of andere huisdieren:
Sommige honden hechten een grote waarde aan (bepaalde) gezinsleden, dit kan zowel een persoon zijn als een andere hond. Vaak wordt dit gezien als een waakse/ beschermende hond wanneer iemand anders aandacht geeft of te dicht in de buurt komt. Daarnaast kunnen sommige honden ook agressie inzetten wanneer jij als eigenaar aandacht geeft aan een andere hond of andere mensen. Heel vaak wordt er dan gezegd dat je hond jaloers is. Honden kunnen niet jaloers zijn maar ze kunnen wel belangrijke bronnen gaan verdedigen. Er kunnen ook andere oorzaken aanwezig zijn zoals onzekerheid of frustratie.

- Beschermen van het eigen lichaam:
Wanneer een hond gaat grommen wanneer je hem wil aaien of oppakken wordt dit vaak bestempeld als dominant, agressief, niet sociaal of ongehoorzaam gedrag. Wist je dat in 80% van deze gevallen pijn of angst dikwijls de oorzaak is? Het kan zijn dat je hond bepaalde handelingen moest ondergaan bij de dierenarts en daardoor mensen niet meer vertrouwt, het kan zijn dat hij ooit ergens een blessure heeft gehad en gaat anticiperen op mogelijke pijn, het kan zijn dat je je hond ooit pijn hebt gedaan tijdens het borstelen,… . Wanneer je hond plots begint te grommen als je hem wil aaien of opnemen, plan dan een visite in bij de dierenarts, fysiotherapeut of osteopaat om eerst en vooral pijn uit te sluiten. Honden die vaak fysiek gecorrigeerd worden kunnen ook hun eigen lichaam gaan verdedigen. Denk hierbij aan honden die beginnen te grommen, happen of snauwen wanneer je met je handen in de buurt komt. Daarnaast kan een hond ook agressie inzetten wanneer hij vaak ongewenst geknuffeld of geaaid wordt.

Alle bovenvermelde vormen zijn dus contextgebonden en afhankelijk van hond tot hond. Ook de hevigheid en de combinatie kan verschillend zijn. Zo kan je hond bv. een bot gaan verdedigen maar er geen problemen mee hebben als je speeltje wil afnemen. Het kan ook zijn dat je hond bij jou wel zo reageert maar bij andere mensen niet. De ene hond kan even beginnen grommen en de andere hond kan onmiddellijk zijn tanden laten zien. Opnieuw dus afhankelijk van hond tot hond. Het kan ook zijn dat je hond meerdere vormen van bezitagressie vertoont. Daarom is het belangrijk om een lijst te gaan opstellen van bronnen die van hoge waarde zijn voor je hond.
- te jong het nest verlaten (voor de leeftijd van 8 à 10 weken)
- opgroeien in onnatuurlijke omstandigheden (kennelomgeving)
- geen correcte socialisatie en habituatie aan een huiselijke omgeving
- pups die hardhandig worden behandeld
Volgende rassen hebben meer aanleg om resource guarding te ontwikkelen:
- Cockerspaniëls
- Bordercollies
- Rottweilers
- Jackrusselterriërs
Dit wil niet zeggen dat alle honden van deze rassen automatisch bezitagressie zullen ontwikkelen. Behalve het DNA van de hond zijn er nog andere factoren die het gedrag versterken. Wanneer een hond iets gestolen heeft of iets in de mond heeft wat niet mag, gaan eigenaars veelal proberen om het af te pakken. Dit is een veelgemaakte fout wat er alleen maar voor zorgt dat de hond het voorwerp nog meer zal willen verdedigen of in het ergste geval inslikken zodat je het niet meer kan pakken. Een ander veelgemaakte fout is dat er dikwijls ook nog wordt aangeraden dat je als eigenaar de voederbak te allen tijde moet kunnen wegnemen terwijl je hond aan het eten is. Ook dit creëert voedselagressie! Logisch toch als je er even over nadenkt. Hoe zou jij reageren als iemand je bord vanonder je neus wegneemt?
Eerst en vooral is het belangrijk dat je je hond NOOIT gaat straffen voor het vertoonde gedrag. Zoals aangegeven voelt hij zich op dat moment niet veilig, als jij hem dan nog eens gaat straffen dan is hij het vertrouwen in jou volledig kwijt. Met tijd zal het gedrag ook alleen maar erger worden of kan de agressie op een andere manier geuit worden. Als je hond dus gromt dan ga je hem niet berispen of corrigeren maar neem je gewoon afstand!
Als je van je hond bv. niet op die plaats in de zetel mag gaan zitten, jaag hem dan niet weg. Lok hem liever gewoon uit de zetel door enkele voertjes op de grond te gooien, zet je gewoon op een andere plaats of vraag een commando die hij wel kent (bv. “kom hier”) en beloon hem daarvoor.
Mits goede begeleiding kan je dit gedrag er grotendeels uit trainen maar je zal wel levenslang moeten managen! Er zal altijd een risico blijven op bezitagressie bij vreemde mensen. Zorg dat je hond op een veilige plaats ligt waar vreemde mensen hem niet kunnen storen.

Begint je hond te grommen wanneer je te dicht in zijn buurt komt of wil je gewoon in het algemeen bijleren over de lichaamstaal van je hond en hoe je ze het beste een veilig gevoel kan geven? Boek dan even een gratis kennismakingsgesprek en ik vertel jullie meer over mijn aanbod of volg mijn facebookpagina en/of instagramkanaal waar ik regelmatig tips deel i.v.m. de opvoeding van je hond.

Gisteren had ik een online consultatie met een klant waarvan hun hond hapte naar bezoek. Het ging om een Stafford van 1,5 jaar die net geadopteerd was. Vanaf het moment dat het bezoek binnenkwam, begon hij in de armen van die mensen te happen. Heeft jullie hond ook problemen met bezoek? Lees dan even het blog over “Bezoek ontvangen is een hel”.

Nu denk je misschien: "ja, weer een Stafford die bijt", maar alle honden kunnen happen en bijten! Dit is voor hen een laatste redmiddel om iets duidelijk te maken. Een hond bijt nooit zomaar zonder reden. Soms moeten we iets verder zoeken dan alleen maar te zeggen dat hij dominant is. Trouwens, een hond kan niet dominant zijn op de manier zoals mensen want honden leven niet volgens een bepaalde rangorde maar zetten wel bepaald gedrag in om te overleven! Lees hier meer over “Je hond is dominant”.

Het happen hoeft ook niet altijd enkel naar bezoek te zijn. De hond kan zich ook richten naar één van de eigenaars. Dit doet me terug denken aan de puberteit van Loki. Toen mijn armen compleet onder de blauwe plekken zaten. Ik weet nog hoe ik mij toen zo schaamde, wat moesten de mensen wel niet denken. Ik herinner me nog hoe machteloos ik mij toen voelde. Niet omdat ze mij wou domineren (want dat zeiden ze op de hondenschool 🙄) maar gewoon omdat ze moest roepen en ik haar niet begreep. Dit gebeurde tijdens de puberteit omdat de druk en stress haar gewoon te veel werd. De puberteit van een hond is iets wat dikwijls onderschat wordt. Lees hier meer over “De rebelse puber”.


Waarom bijten honden?

Pupjes zijn zo schattig maar die kleine tandjes kunnen zo venijnig zijn. Alle puppy's bijten dus dit is volkomen normaal gedrag voor je hond en je moet zeker niet denken dat je een agressieve hond in huis hebt gehaald. Ook al is dit volkomen normaal gedrag voor je pup, het bijten in de handen of andere lichaamsdelen is geen wenselijk gedrag. Ze moeten namelijk aangeleerd worden waar ze wel en niet in mogen bijten en hoe hard die beet dan mag zijn. Honden ontdekken de wereld met hun mond zoals baby's alles onderzoeken met hun handen.

Daarnaast zullen pups ook meer bijten vanwege het tevoorschijn komen en wisselen van de tanden. De eerste tanden die uitkomen zijn de hoek- en snijtanden. Het melkgebit van je pup is dan ook vlijmscherp. Er zijn hier 2 redenen voor: ten eerste zijn de eerste tandjes van je hond zo scherp omdat dit pijn gaat doen bij de moeder wanneer ze willen drinken (op die manier worden ze sneller gespeend door de overstap van melk naar vaste voeding) en ten tweede leren de pups gebruik te maken van hun gebit. Ze leren ook hoe hard ze mogen bijten (bijtremming). Dit is iets wat de pups gedeeltelijk aangeleerd worden door hun moeder en nestgenootjes. De gevolgen voor (broodfok)pups die te vroeg bij moeder en nestgenootjes weggehaald worden zijn dus groot. Lees hier meer over "de kwaliteiten van een goede fokker". Later is het de taak van de eigenaar om dit gedrag verder in goede banen te leiden. Hoe lang het duurt vooraleer je hond doorheeft hoe hard en waarop hij mag bijten is niet op voorhand te bepalen. Dit is afhankelijk van hoe snel je hond leert en hoe consequent jij bent.

Bijten is dus natuurlijk gedrag voor je hond en we moeten uiteraard ook rekening houden met de genen. Sommige honden zijn sterker gefokt op het bijtgedrag. Een Labrador is bv. gefokt voor het retrieven van een intacte prooi dus die zal zachter bijten dan een Terriër die gefokt is om zijn prooi te doden. Honden die oorspronkelijk gefokt zijn om te waken en beschermen zullen ook uit verdediging sneller bijten (denk hierbij aan de Mechelaars). Naast de genen en het karakter van een hond speelt de situatie waarin de hond zich bevindt en hoe de hond zich voelt ook een belangrijke rol.


Bijten is ook een manier van communiceren:

Honden kunnen happen en bijten vanwege verschillende redenen. Hierboven heb je gelezen waarom een pup kan bijten en nu gaan we kijken naar de verschillende oorzaken bij een ‘volwassen’ hond.  Honden kunnen bijten vanuit vreugde of tijdens spel. Al eens gekeken hoe honden met elkaar spelen? Dan zie je vaak dat ze elkaar ‘lichtjes’ happen met de mond. Honden die niet aangeleerd zijn hoe ze moeten spelen met mensen, kunnen dit gedrag ook gaan vertonen tijdens spel met de eigenaar. Sommige honden kunnen ook zo blij zijn dat ze met zichzelf geen weg meer kunnen. De ene hond gaat dan blaffen, rennen of opspringen en de andere hond gaat lichtjes beginnen happen. Maar honden kunnen ook bijten vanwege negatieve emoties zoals angst, boosheid of frustratie. Ze bijten dus niet vanuit het niets maar ze proberen ons altijd iets duidelijk te maken.

- Level 6 (bijten met zware verwondingen of tot de dood): de hond gaat in een soort van razernij omdat hij zodanig opgewonden is (en met zichzelf geen weg meer weet) of omdat hij zich zodanig bedreigt voelt. Besef dat ook kleine honden of puppies een baby of een klein kind kunnen doden! Honden die jagen kunnen hun prooi ook doodbijten maar dit noemen we dan geen agressie maar wel jachtdrift.


Hoe kan je de oorzaak achterhalen van het bijtgedrag?

Als eerste is het heel belangrijk om te beseffen dat je hond niet zomaar agressief is en jou willen domineren of aanvallen. Hij heeft op dat moment je hulp nodig! Ga daarom eerst kijken in welke context je hond begint te happen en hoe hard de beet is. Een hond die hapt vanuit frustratie/verveling omdat hij geen aandacht krijgt moet op een totaal andere manier aangepakt worden dan een hond die hapt vanuit angst omdat hij zich bedreigt voelt. Bij een verwonding is het belangrijk om jezelf en je hond zo snel mogelijk in veiligheid te brengen. Daarna kan je het beste een ervaren gedragsspecialist inschakelen die jullie kan helpen om de oorzaak te achterhalen en hieraan te werken. Hoe sneller je hiermee aan de slag gaat, hoe beter! Zoek een welzijnsgerichte therapeut die gespecialiseerd is in agressie en ga je hond vooral niet straffen!!!

Ten tweede is het belangrijk om te kijken naar de lichaamshouding van je hond. Staat zijn staart hoog of laag, liggen zijn oren plat, staan zijn rugharen recht, is zijn gewicht naar voren of achter gericht,… ? Kijk ook goed als je enige stress-signalen opmerkt. Je hond toont namelijk voordien al heel veel signalen vooraleer hij effectief gaat bijten. Lees hier meer over stress en het effect op je hond. Net zoals mensen hebben honden ook emoties en die hebben een invloed op hun gedrag. Om te weten wat de achterliggende emotie van het vertoonde gedrag is, kan je je dus best verdiepen in de taal van je hond. Op die manier kan je alerter reageren op vroegtijdige signalen van onrust, stress, angst of frustratie en zo escalatie zoals uitvalgedrag voorkomen. Je zal ook leren hoe jouw hond omgaat met bepaalde situaties en met welke prikkels hij het moeilijk heeft. Zo kan je hem de juiste begeleiding geven zonder frustratie bij jezelf of bij je hond.


Hoe omgaan met puppybijtgedrag?

Honden ontdekken de wereld met hun mond en daardoor zullen ze in alles gaan bijten, ook in jullie handen. Het belangrijkste wat jullie pup tijdens deze periode moet leren is hoe hard hij mag bijten. De puppytandjes zijn vlijmscherp maar gelukkig kunnen ze nog geen serieuze verwondingen veroorzaken. Toch kan de beet van een pup ook pijnlijk zijn.

Je pup moet leren dat er consequenties volgen als hij te hard bijt. In het nest zal een broertje of zusje janken en weglopen. Consequenties wil niet zeggen dat je je hond fysiek gaat straffen want het is heel normaal gedrag! Alleen moet hij leren hoe hard hij waarin mag bijten. Bijt je hond te hard in je handen dan zeg je gewoon "AUW" en stop je het spel. Op die manier leer je je pup een goede bijtremming aan. Soms wordt er aangeraden om je pup nooit te laten bijten maar dan kan hij ook geen bijtremming aanleren. Als hij je dan op latere leeftijd iets duidelijk wil maken, kan het zijn dat hij harder bijt dan nodig.


Wat als mijn volwassen hond bijt?

Het is heel moeilijk om een volwassen hond nog een correcte bijtrem aan te leren. Daarom is het vooral belangrijk om in te zetten op een goed management en veiligheidsplan. Bij pubers of volwassen honden schakel je daarom het beste de hulp in van een gedragsexpert omdat de situatie heel snel kan escaleren en de hond behoorlijk wat schade kan aanrichten. Op basis van de bijthistorie van de hond kan er een inschatting gemaakt worden hoe hij in de toekomst zal reageren. Eenmaal dit is vastgesteld kan er een degelijk rehabilitatieplan worden opgesteld en in noodzaak gebruik gemaakt worden van een muilkorf. Vanaf level 3-beten moet je een degelijk managementplan hebben omdat je nooit 100% kan garanderen dat de hond nooit meer zal bijten. Daarom is de hulp van een goede hondengedragstherapeut noodzakelijk!

Voorkom dat je hond opnieuw moet bijten. Niet enkel voor de veiligheid maar ook om succesvolle ervaringen te vermijden! De kans is namelijk groot dat de veroorzakende prikkel afstand zal nemen of aandacht zal geven, afhankelijk als het bijten komt vanuit verdediging of aandacht vragend gedrag. Succesvol gedrag wordt sneller herhaald en dit willen we dus vermijden! Wanneer een hond succes heeft door te bijten zal hij ook zelfzekerder worden. Een onzekere hond die bijt vanuit angst kan dan in de loop van de tijd een zekere hond worden die agressie inzet omdat het werkt. Hoe vaker je iets kan oefenen, hoe beter je er in wordt en dit geldt ook voor onze honden. Hoe langer je hond dit gedrag kan uiten, hoe vaker hij er succes mee zal hebben en hoe moeilijker het dus wordt om dit gedrag te veranderen.

De timing bij het stoppen van ongewenst gedrag is van cruciaal belang! Je moet het gedrag namelijk onderbreken nog voor je hond het ongewenste gedrag kan vertonen.  Daarom is het belangrijk om de voorgaande signalen te herkennen zodat je op tijd bent. Daarna ga je het gedrag ombuigen tot (beter) gewenst gedrag die je hond niet kan combineren met het ongewenste. Stel dat je hond begint te happen in de lijn of in je armen vanwege frustratie of overprikkeling dan geef je hem bv. een speeltje of een kauwbot waar hij wel in mag bijten om zijn spanning kwijt te kunnen. Uiteraard ga je ook iets doen aan de oorzaak van zijn spanning. Eenmaal dit allemaal goed lukt en je hond emotioneel terug bereikbaar is om te leren, kan je aan de slag gaan met effectieve training om je hond beter te leren omgaan met de situatie. Dit vergt allemaal echter heel veel tijd en geduld! Hoe vroeger je ermee aan de slag gaat hoe beter dus. Wacht niet tot je hond level 3 bereikt maar ga op voorhand aan de slag met het correct begeleiden en opvoeden van je hond.

Heb je een hond die het moeilijk heeft in bepaalde situaties of die reeds agressie heeft ingezet? Boek dan een gratis online kennismakingsgesprek en ik vertel jullie meer over de mogelijke oorzaak en hoe ik jullie kan helpen.

Een goed gesocialiseerde pup groeit later meestal uit tot een stabiele volwassen hond. Tenzij hij ergens een trauma beleeft. De primaire socialisatiefase is een heel belangrijke ontwikkelingsfase in het leven van je hond. Die start rond de leeftijd van 3 weken en eindigt rondt de leeftijd van 12 weken. Zowel de fokker als de toekomstige eigenaar spelen hier dus een belangrijke rol.
Een hond doorgaat 2 socialisatiefases die elkaar direct opvolgen. De eerste fase (de primaire socialisatiefase) vindt plaats tussen de 4 en 12 weken. De tweede fase (de secundaire socialisatiefase) start vanaf 12 weken en duurt tot de hond ongeveer in de puberteit komt (leeftijd van 6 maanden). Alle indrukken die je hond tijdens deze periode opdoet zal hij nooit meer vergeten en laten een stempel achter voor de rest van zijn leven. Tijdens de socialisatiefase doorstaat je hond ook 2 angstfases. De eerste begint ongeveer rond de 8 weken (inderdaad de periode waarin de meeste pups het nest verlaten). De tweede angstfase komt tevoorschijn tussen de 4 en 18 maanden (tijdens de puberteit dus). Daarom is het belangrijk dat je hond tijdens deze periode zoveel mogelijk positieve ervaringen meemaakt! Een traumatiserende gebeurtenis tijdens deze angstfase kan er namelijk voor zorgen dat dit leidt tot levenslange angst voor die prikkel of bepaalde situaties. Extra begeleiding is dus vaak nodig tijdens deze periode.
Tussen week 5 en 9 wordt de moeder minder belangrijk en vertonen de pups meer interesse in de fokker en hun omgeving. De fokker laat de pups op een rustige manier kennismaken met nieuwe materialen zoals speeltjes, verschillende ondergronden, het aandoen van een halsbandje,... . Dit is ook het ideale moment om hun naam aan te leren of de pups te laten wennen aan volggeluidjes. Vanaf dan kunnen ze samen met broertjes en zusjes de buitenwereld gaan verkennen (en krijgt de moeder even rust). Eerst veilig in de tuin en dan op verplaatsing. Op die manier kan de fokker ook het karakter van de pups leren kennen en zo beter selecteren op het geschikte gezin. Vraag aan je fokker als er tijdens de socialisatie iets is opgevallen. Wat vindt de pup leuk en wat vindt hij minder leuk? Waar moet je rekening mee houden?


Socialisatie wordt verder gezet bij de eigenaar.

Heel vaak wordt er aangeraden (vanwege de socialisatie) dat je zo snel mogelijk met je pup naar een puppycursus moet gaan. Je pup kan hier inderdaad heel veel leren zolang de blootstelling positief en gedoseerd is. Ga op zoek naar een cursus die in kleine groepjes van maximum 3 honden werkt. Zo is er tijd genoeg voor individuele begeleiding. Zorg er ook voor dat je wat bijleert over de emoties en de taal van je hond! Het is niet zo dat je moet wachten met het socialiseren van je hond tot hij volledig is ingeënt (leeftijd 12 weken). Je kan je hond op een veilige manier laten kennismaken met de buitenwereld en zelfs interactie hebben met andere honden. Laat ze gerust interactie hebben met andere rustige sociale honden die goed gevaccineerd zijn. Vermijd zeker de typische hondenlosloopweides vanwege de ontlasting die overal op het terrein ligt en je weet ook niet hoe de andere honden zich zullen gedragen!

Blijf je hond blootstellen aan nieuwe situaties en blijf nieuwe positieve ervaringen aanbieden maar let erop dat je hem vooral niet gaat dwingen. Vindt hij het spannend of is hij terughoudend? Biedt hem de nodige steun en de vrijheid om op een veilige afstand informatie op te nemen. Je kan bv. rustig samen in de voortuin gaan zitten en kijken naar wat er op straat gebeurt. Zo leert je hond dat de situatie of prikkel (auto’s, fietsers, voetgangers,..) niet bedreigend is en dat hij er dus niet bang voor hoeft te zijn. Blootstellen wil namelijk niet zeggen dat je je hond zomaar in het diepe gooit. Je doet dit stap voor stap en houdt te allen tijde rekening met wat je hond aan kan (op dat moment). Soms moet je even een stap terugzetten of de ‘training’ stoppen omdat de stressemmer van je hond reeds genoeg gevuld is. Het is namelijk ook belangrijk dat hij voldoende tijd krijgt om te rusten, de opgedane informatie te verwerken en te herstellen. Pups hebben dagelijks minimum 18u slaap/rust nodig!

Steun je hond vooral wanneer hij angstig is. Je hond moet voelen dat hij er niet alleen voor staat en dat jij hem zal beschermen wanneer nodig. Hij moet weten dat je er voor hem bent wanneer hij het moeilijk heeft zonder dat je extra gaat bevestigen dat hetgeen waar hij bang voor is gevaarlijk is. Als jij bv. bang bent van onweer dan kan het zijn dat je hond nog banger wordt omdat jij met jouw gedrag zijn angst gaat voeden. Steunen wil niet zeggen dat je de angst van je hond gaat belonen. Lees hierover meer in het blog “Angst kan je niet belonen, steun je hond”.

Zorg voor een goede begeleiding tijdens deze belangrijke levensfase die je hond ondergaat. Heb je het gevoel dat je hond in een angstfase zit? Valt hij plots uit aan de lijn naar andere honden? Ga hem dan niet extra gaan confronteren zoals er helaas vaak aangeraden wordt! Het is ook niet de bedoeling dat je hem helemaal niet meer gaat blootstellen maar zorg voor positieve ervaringen. Zoek bv. een stabiele volwassen hond waardoor je hond leert dat hij niet hoeft bang te zijn. Ga tijdens deze periode zeker niet zomaar naar losloopweides omdat je hond gesocialiseerd moet worden met andere honden! Je weet namelijk niet welk gedrag die honden zullen vertonen en of het een positieve of negatieve ervaring zal zijn voor je hond.

Maak gebruik van deze periode om te werken aan jullie onderlinge band en connectie. Leer je hond kennen! Wat vindt hij leuk? Wat vindt hij niet leuk? Is hij een losbandige spring in het veld of een bang konijn? Hoe kan je je hond steunen? Heeft hij nood aan fysiek contact of heeft hij gewoon wat tijd en ruimte nodig? Het is belangrijk dat je hond weet dat jij te allen tijde zijn veilige haven bent (naast zijn veilige plek in huis). Leer bij over de basisbehoeften van je hond en hoe je die het beste kan invullen om problemen te vermijden. Stel je pup ook enkel bloot aan de dingen die noodzakelijk zijn. Neem je bv. nooit de bus of de trein dan hoef je je pup (op dit moment) hier nog niet aan bloot te stellen. Honden kunnen later ook nog steeds gesocialiseerd worden en nieuwe dingen leren. Alleen zal het in sommige gevallen iets moeilijker zijn als ze reeds een negatieve link hebben gelegd.

Daarbij is het belangrijk dat er een mooie balans is tussen het opdoen van nieuwe indrukken en het verwerken van de opgedane informatie. Het is niet de bedoeling dat de pups oververmoeid en gestrest zijn. Socialisatie is iets anders dan trainen. Wij kunnen niet bepalen hoe een hond iets ervaart (welke emotie hij zal voelen) maar we kunnen er wel voor zorgen dat de ervaring op een zo positief mogelijke manier verloopt. Wanneer je dus rekening houdt met het welzijn van je hond en hoe hij zich voelt terwijl je je hond socialiseert, zal de socialisatie succesvol verlopen en zal je hond zelfzekerder zijn in nieuwe situaties omdat hij weet dat hij de keuze heeft om wel of geen toenadering/interactie te hebben met die prikkel.


Socialisatie wordt traumatisatie.

Het gedrag dat we willen zien van onze hond in verschillende situaties en rondom verschillende prikkels is dat ze vriendelijk en ontspannen zijn. Dit is niet iets wat vanzelf gebeurt maar die ontstaat doordat de hond zich veilig en op zijn gemak voelt. Wanneer de ervaring onprettig is, of zelfs bedreigend voor je hond (let op het is niet omdat wij het niet bedreigend vinden dat het daarom niet zo aanvoelt voor je hond), kan het socialiseren onbedoeld omslaan in traumatiseren. Het is namelijk belangrijk dat je hond steeds kan vluchten wanneer hij zich onveilig voelt. Vaak hebben ze die mogelijkheid niet (denk aan aangelijnde situaties, bezoekjes aan de dierenarts of bezoek die in huis komt). Het is ook belangrijk dat je hond na een stressvolle situatie ook genoeg tijd krijgt om te herstellen en zijn stressemmer te laten zakken. Honden die een negatieve ervaring meemaken zullen er in de toekomst alles aan doen om die situatie te vermijden of de prikkel wegjagen. Denk aan een hond die bv. belaagd is geweest op de hondenweide door een andere hond en daardoor een schrik heeft opgedaan. Vaak zeggen mensen dan nog dat je het de honden zelf moet laten uitzoeken wat de situatie alleen maar erger maakt. Het gevolg is dat je hond bang kan worden van andere honden en daardoor uitvalt aan de lijn wanneer hij een andere hond ziet. Of honden die moeite hebben met bezoek en die daardoor grommen en blaffen omdat ze hun persoonlijke ruimte niet respecteren en dus een bedreiging zijn. Het blootstellen aan verschillende prikkels kan dus traumatiserende gevolgen hebben met voor mensen ongewenst gedrag die eigenlijk heel normaal is voor de hond omdat hij zich niet veilig voelt! Vaak wordt de hond dan nog eens gecorrigeerd voor het vertonen van zijn gedrag waardoor hij alleen maar banger wordt.

Als eigenaars problemen ondervinden met het gedrag van hun hond dan is de eerste vraag die onmiddellijk gesteld wordt: "Hoe leer ik dit hem zo snel mogelijk af?". Misschien trekt jouw hond aan de lijn, steelt of vernielt hij voorwerpen of graaft hij putten in de tuin. Het kan best zijn dat jij je op dit moment met diezelfde vraag zit en hier terecht bent gekomen op zoek naar antwoorden.


Kan je ongewenst gedrag afleren?

Het antwoord hierop is ja en neen. Bepaald gedrag kan je afleren zoals opspringen maar het is belangrijk dat je je hond dan ook aanleert welk gedrag hij wel moet vertonen. Met afleren alleen kom je er namelijk niet!

Heel vaak gaan eigenaars hun hond berispen als ze ongewenst gedrag vertonen. Het aantal keer “foei” of “nee” dat er op een dag gezegd wordt tegen een hond kan je niet op 2 handen tellen. Wat veel mensen echter vergeten is dat de hond eerst moet aangeleerd worden wat die “foei” of “nee” betekent. Theoretisch is het mogelijk om je hond dit commando aan te leren zodat hij stopt met het gedrag dat hij aan het vertonen is. Dit kan je leren in een aantal oefeningen door het woord “foei” of “nee” te koppelen aan het wegnemen van de snoep. Je legt een voertje op de grond en je hond mag die opeten. Je doet dit 3 keer na elkaar en de 4de keer zeg je het woord en leg je je hand over de snoep. In het begin kan het zijn dat je hond van alles zal proberen om de snoep te bemachtigen maar je moet blijven volhouden. Draait je hond zijn hoofd weg van de snoep of stopt hij met proberen dan zeg je onmiddellijk “Goed zo” en beloon je hem met een ander voertje vanuit je hand.

In de praktijk is het echter niet zo simpel. Als de hond ongewenst gedrag vertoont dan zorgt dat voor heel veel frustratie en ergernis bij de eigenaar waardoor die meestal niet het geduld heeft om 1 keer “nee” of “foei” te zeggen. Het probleem hierbij is dat de hond geen gehoor meer zal geven aan dit woord en dus ook niet zal stoppen met het vertoonde gedrag. Vaak wordt de “nee” of “foei” ook gezegd nadat de hond het ongewenste gedrag reeds heeft vertoond. Het woord wordt namelijk dikwijls gebruik om de hond te berispen. Op dat moment zal je hond geen link leggen tussen het vertoonde gedrag (bv. het graven van een put in de tuin) en het woord “nee” dat jij op dat moment aan het roepen bent. Vaak denken mensen ook dat de hond dan automatisch zal weten wat er wel van hem verwacht wordt. Als hij dan zogenaamd “niet luistert” dan wordt hij al snel bestempeld als “koppig”, “eigenwijs” of zelfs “dominant”… .


Je hond corrigeren.

Mensen gaan meestal hun hond straffen voor ongewenst gedrag. Er zijn verschillende ‘hulpmiddelen’ te koop waarmee je je hond kan corrigeren. Die correcties bestaan meestal uit het toedienen van iets onaangenaams (onprettige geluiden, aannemen van onnatuurlijke houding, vieze geurtjes, …) maar helaas vaak ook door het toedienen van pijn (tik op de neus, stamp in de zij, stroomstoot en zelfs wurgen). Ik snap niet waarom we onze hond zouden moeten pijnigen. Het enigste dat ze hier uit leren is dat wij niet te vertrouwen zijn. Het is ook belangrijk om steeds rekening te houden met het welzijn van je hond! Leer hier waarom deze hulpmiddelen niet helpen.

Ik ben niet volledig tegen het corrigeren van je hond want als hij het ongewenste gedrag blijft vertonen dan moet je hem duidelijk kunnen maken dat dit niet gewenst is. Dit kan je doen door iets leuks weg te nemen. Denk hierbij bv. aan een hond die te gewelddadig aan het spelen is en niet rustig wordt. Je kan eerst proberen om hem iets rustiger te laten spelen maar als hij niet luistert dan stop je gewoon het spel. Een belangrijk punt is wel dat je steeds op zoek gaat naar de reden waarom je hond dit ongewenste gedrag vertoont! Misschien is hij overprikkeld, gefrustreerd, bang,… of voelt hij zich bedreigd of verveelt hij zich. Bepaald gedrag die voor ons ongewenst is, is ook gewoon normaal gedrag voor je hond (bv. blaffen, graven, jagen). Ga hier dus mee aan de slag. Contacteer mij indien je niet weet waarom je hond dit gedrag vertoont en als je hulp wenst.


Beter ongewenst gedrag voorkomen dan afleren!

Elke hond moet een opvoeding krijgen zodat ze zonder al te veel problemen in onze maatschappij kunnen leven. Honden en mensen zijn verschillend maar doordat we samenleven moeten ze leren wat de regels zijn en hoe ze zich het beste kunnen gedragen in bepaalde situaties. Ook kleine honden moeten opgevoed worden want dit wordt soms nog wel eens vergeten. 

De opvoeding van een hond bestaat uit heel veel verschillende onderwerpen. Hij moet zindelijk worden, mag niet bijten, moet netjes meelopen aan de lijn, rustig omgaan met bezoek en moet alleen kunnen blijven. Bij al deze onderwerpen is het belangrijk om ongewenst gedrag te voorkomen. Een heel belangrijke regel hierbij is: wat een hond niet leert, hoef je hem ook niet af te leren! Als je er dus voor kunt zorgen dat je hond geen ongewenst gedrag kan uitvoeren dan spaart dit jullie een hoop tijd en frustratie. Daarom ga je dus vooruitdenken en anticiperen. Hoe kan je voorkomen dat je hond bepaald gedrag gaat vertonen? Hoe kan je ervoor zorgen dat hij het gewenste gedrag laat zien? Ian Dunbar legt het in dit filmpje perfect uit.

Het is heel belangrijk om te voldoen in de basisbehoeften van je hond! Veel ongewenst gedrag ontstaat namelijk omdat er hier ergens een te kort in schuilt. Als je hond bv. niet voldaan is in zijn fysieke en mentale behoefte aan activiteiten dan zal hij zich vervelen of gefrustreerd voelen en zelf op zoek gaan naar invulling. Denk hierbij aan trekken aan de lijn, overmatig blaffen of voorwerpen vernielen. Stress kan ook een hele grote invloed hebben op het gedrag van je hond. Herken de stress-signalen en verdiep je in zijn lichaamstaal.

Leer je hond wat er van hem verwacht wordt en wacht niet af hoe hij zal reageren. Oefen eerst bv. met het rustig leren wandelen aan de lijn in de tuin waar er weinig tot geen prikkels zijn. Als je dit rustig aan opbouwt dan is de kans klein dat je hond later zal trekken. Een volwassen hond heeft ook nog altijd opvoeding nodig en kan je ook nog steeds dingen aanleren. Neem je een adoptiehond in huis dan heeft hij normaal reeds een opvoeding gehad maar het kan zijn dat hij te weinig of verkeerde dingen heeft geleerd. Ook hier is het belangrijk om op voorhand te weten wat je wel en niet wenst. Begeleid je hond hierin vanaf dag 1. Hou wel rekening met wat er allemaal komt kijken bij de adoptie van een hond. De herplaatsing(en) kunnen namelijk ook heel veel stress teweeg brengen bij je hond. Ga dus niet te snel en verwacht niet te veel in het begin! Wens je hier hulp bij? Neem dan even een kijkje bij mijn adoptiebegeleiding.

Veel ongewenst gedrag komt ook voor tijdens de puberteit van je hond. Wanneer ze de leeftijd van 6 maand bereiken gaat er namelijk een nieuwe wereld voor hen open. Alle indrukken en veranderingen kunnen soms te veel of te intens zijn voor je hond waardoor hij moeite heeft om zich normaal te gedragen. Lees hier meer over de rebelse puber. Inzichten hebben in waarom je hond bepaald gedrag kan vertonen, welke invloed stress heeft en hoe je je puber het beste kan begeleiden is dan ook van cruciaal belang om hem te kunnen laten ontwikkelen tot een stabiele, volwassen hond. Wens je hier meer over te leren, neem dan een kijkje bij mijn puberbegeleiding.


Wat moet je dan wel doen als je hond ongewenst gedrag vertoont?

Een goed managementplan is dus beter dan je hond te gaan corrigeren. Als een hond ongewenst gedrag vertoont dan zal ik proberen om een smakgeluidje te maken of op een andere manier zijn aandacht te krijgen zodat hij met het gedrag stopt. Vervolgens tref ik maatregels zodat de hond dit gedrag in de toekomst niet meer kan vertonen. Alle honden waar ik mee werk leren al heel snel dit neutraal, geconditioneerd geluid aan (een onderbrekingssignaal). Ik gebruik dit geluidje in het begin heel vaak en telkens als de hond aandacht aan mij geeft, wordt hij beloont. Op de duur wordt dit een soort reflex en kan je het inzetten als onderbrekingssignaal wanneer je hond iets doet wat ongewenst is.

Ondertussen heb je geleerd dat je ongewenst gedrag niet zomaar kan afleren maar dat het beter is om je hond gewenst gedrag aan te leren. Met behulp van aandacht en iets leuks is het namelijk veel gemakkelijker om je hond iets aan te leren i.p.v. iets af te leren. Denk maar eens hoe moeilijk het is om te stoppen met roken en hoe gemakkelijk het is als je nooit gerookt zou hebben in de eerste plaats. Met geduld, herhaling en de juiste aandacht op het juiste moment zal het gewenste gedrag een gewoonte worden voor je hond waardoor hij onbewust het ongewenste gedrag heeft ‘afgeleerd’.

Heeft je hond reeds geleerd om ongewenst gedrag te vertonen dan is het belangrijk om zo snel mogelijk hier iets aan te doen. Het gedrag zal namelijk niet vanzelf verdwijnen en kan in sommige gevallen zelfs erger worden. Hoe vaker je hond dit gedrag kan vertonen, hoe vaker hij het zal doen. Heel veel ongewenst gedrag heeft ook een belonend effect zonder dat de eigenaar het zelf beseft. Denk hierbij aan zelfbelonend gedrag zoals blaffen (vanwege de inwendige aanmaak van dopamine), het belonend gedrag omdat de prikkel waar de hond naartoe uitvalt automatisch verdwijnt of de aandacht van de eigenaar (positief of negatief). Via een uitgebreid gedragsonderzoek kom je te weten waarom je hond dit gedrag vertoont, wat de achterliggende emotie is en hoe je hier het beste mee kan omgaan.

In de eerste plaats ga je er dus voor zorgen dat je hond dit gedrag niet meer kan vertonen. Dit doe je door de situatie te managen en in het ergste geval de situatie (tijdelijk) te gaan vermijden. Vervolgens ga je op zoek naar de oorzaak/reden waarom je hond dit gedrag vertoont. Gedrag wordt nooit “zomaar” vertoont en je hond heeft dus ook altijd een reden waarom hij dit bepaald gedrag laat zien. Ze kunnen het ons helaas niet zomaar vertellen dus is het aan ons om het antwoord te vinden en te voldoen aan zijn noden/behoeften.

Eenmaal zijn basisbehoeften correct zijn ingevuld dan kan je beginnen met het aanleren van gewenst gedrag. Bij het aanleren van nieuw gewenst gedrag is het altijd belangrijk om rekening te houden met de oorzaak van het ongewenste gedrag. Op die manier kan je bepalen wat een ‘beloning’ is voor je hond en wat ‘straf’ is voor je hond. Stel dat je hond stront wil eten, omdat hij het lekker vindt, dan kan een lekker snoepje van jou een beloning zijn om er af te blijven. Stel dat je hond daarentegen trekt aan de lijn, omdat hij bang is van die andere hond of situatie, dan zal het lekkere snoepje geen beloning zijn maar wel de afstand die je creëert! Denk maar aan de vele honden die geen snoep meer aannemen als ze zich onveilig voelen. Hij zal dan namelijk alles doen om zich veilig te voelen want dat is voor hem de beloning, niet die snoep. Denk dus na over wat je hond nodig heeft en gebruik dat als beloning!

Wil je hier hulp bij of weet je niet goed hoe je je hond het beste kan (onder)steunen?
Boek dan een gratis kennismakingsgesprek. Dit is een gesprek van 30 minuten (telefonisch of online) waarbij jij meer uitleg kan geven over het probleem en we samen bekijken of en hoe ik jullie kan helpen.

Moet mijn puppy in een bench?

Wanneer je een pup in huis haalt dan is dit meestal één van de eerste vragen waarover je gaat nadenken. De bench is namelijk een heel handig hulpmiddel voor heel veel hondeneigenaren tijdens de opvoeding en begeleiding van hun hond. De bench kan zowel op goede als op slechte manieren gebruikt worden. Daarom is de bench op zich geen marteltuig maar het hangt er natuurlijk vanaf hoe je het inzet. Je moet namelijk heel goed nadenken over waarom je je hond in een bench wilt steken! Het is niet de bedoeling om je hond hierin op te sluiten wanneer hij lastig is. Een bench moet de veilige plek zijn van je hond waar hij tot rust kan komen en alle opgedane prikkels kan verwerken. Hij moet hier dan ook graag verblijven en dit moet dus op de juiste manier aangeleerd worden.
- het helpt bij de zindelijkheidstraining
- het helpt bij de prikkelverwerking
- het helpt bij het tot rust brengen van je hond
- het helpt bij impulscontrole
- het helpt bij het alleen thuis blijven
- het is een hulpmiddel bij agressieproblemen
- het is een veilige plek wanneer je je pup even niet in de gaten kan houden
Waarvoor dient de bench NIET?

De bench is geen plek waar je hond zich onveilig mag voelen.
Ik heb reeds eerder aangehaald dat de bench niet mag gebruikt worden straf. Nog al te vaak wordt een hond in de bench geplaatst als ze onzindelijk zijn geweest of iets vernield hebben. Het is beter om te zoeken naar de oorzaak waarom je hond dit gedrag vertoont i.p.v. hem er gewoon voor te straffen (dit geldt trouwens voor alle ongewenste gedragingen). Wanneer je hond zich in de bench bevindt dan moet je hem ook met rust laten. Dit is zijn veilige plek waar hij beslist wat er gebeurt! Vraag je hond om uit de bench te komen en iets samen te doen i.p.v. hem eruit te sleuren. Maak ook duidelijk aan de kinderen dat ze de hond met rust moeten laten als hij zich hier bevindt. De bench is zijn plaats d.w.z. dat er geen andere honden of kinderen bij mogen. Sommige honden kunnen ook claustrofobie hebben waardoor ze niet graag opgesloten worden in een kleine ruimte. Hou hier rekening mee en zoek dan naar een andere oplossing (aparte kamer, hondenren,…)
Hoe leer je de bench aan?

Zorg dat de bench geschikt is voor jouw hond. Volgende zaken zijn hierbij belangrijk:
- de bench moet groot genoeg zijn zodat hij kan rechtstaan en omdraaien
- zorg voor een comfortabele ondergrond (een kussen, een deken,…)
- zorg voor voldoende water als je hond meerdere uren in de bench verblijft
- voorzie een knuffel of een speeltje (indien je hond geen sloper is)
Wat eigenaars nogal vaak vergeten is om de bench in de auto ook aan te leren. Dit is een andere omgeving en een andere bench dus ook die moet in verschillende stappen aangeleerd worden: eerst in huis en daarna pas in de auto. De stappen kan je wel sneller gaan zetten.
Gebruik de bench niet als oplossing voor gedragsproblemen!

Plaats je je hond in de bench omdat hij overal zijn behoefte in huis doet, dingen vernielt of agressief, onstuimig gedrag vertoont? Besef dan dat dit een tijdelijke oplossing is die je kan inzetten als management. Het is wel de bedoeling dat je de oorzaak van het gedrag gaat achterhalen en hieraan werkt (indien nodig samen met een gedragsexpert). Langdurige opsluiting zorgt alleen maar voor meer problemen! Je hond wordt namelijk beperkt in zijn vrijheid, sociale contacten en interacties met zijn omgeving. Je hond kan nadien ook hyperactief gedrag vertonen vanwege de opgekropte energie. Gedragsproblemen zoals verlatingsangst, overmatig blaffen of onzindelijkheid kunnen verergeren als de bench verkeerd ingezet wordt. Vertoont je hond gedragsproblemen en wil je daar hulp bij? Contacteer mij voor een gratis kennismakingsgesprek en we bespreken hoe ik jullie kan helpen!