Iedere hond vertoont weleens onstabiel gedrag waarbij hij angstig, reactief of zelfs agressief kan reageren. Hoe vaak hoor je dan niet de zin "Dit heeft hij nog nooit gedaan"? Wel er is een reden waarom je hond net op dat moment zo reageert. Er kunnen zelfs meerdere redenen zijn en het is een grote kans dat de opeenstapeling ervoor gezorgd heeft dat je hond uitviel. Zijn emmer liep letterlijk over van alle stresshormonen (adrenaline, cortisol,...). Die emmer is altijd met een bodempje gevuld. We hebben altijd een beetje stress nodig om goed te kunnen functioneren. Dit geldt ook voor onze honden.
Stress is een belangrijke oorzaak van gedragsproblemen bij buitenlandse honden of herplaatsers. Ze komen in een vreemde omgeving bij vreemde mensen en de nieuwe eigenaars hebben meestal hoge verwachtingen. De hond krijgt geen tijd om zich aan zijn nieuwe gezinssituatie aan te passen. Met alle goede bedoelingen wordt hij reeds voorgesteld aan vrienden en familie en wordt er een gehoorzaamheidscursus op een hondenschool gevolgd. Lees hier meer over de adoptie van een hond en wat er allemaal bij komt kijken. In het begin kan alles goed verlopen en na 3 maanden merk je plots dat je hond meer begint te blaffen en/of uit te vallen. Het kan ook zijn dat hij angstiger of onzekerder wordt en zich verstopt of bevriest. Stress speelt hier dus een belangrijke rol en daarom moet je er vanaf dag 1 rekening mee houden. Heb je een buitenlandse hond of komt er een herplaatser in huis? Bekijk dan even de adoptiebegeleiding en start met een goede basis.
Stress kan ook een grote invloed hebben op het gedrag van je puberende hond. Vanaf de leeftijd van 6 maanden tot 3 jaar (afhankelijk van de grootte van je hond) gebeurt er namelijk heel veel in zijn lichaam en de buitenwereld wordt plots heel interessant. Denk maar aan de honden die plots geen commando's meer opvolgen, weglopen of beginnen te happen in de lijn, naar de eigenaar of andere mensen. Lees hier meer over de puberteit bij honden. Heb je vragen of problemen met je puberende hond? Dan kan je ook bij mij terecht voor puberbegeleiding.
Hoe geraakt die stressemmer nu gevuld?
Stress kan zowel positief (eustress) als negatief (distress) zijn. Bij positieve stress kan je denken aan een balspel waarbij je hond heel enthousiast is. Negatieve stress kan ontstaan wanneer de deurbel gaat. Het lichaam van zowel mensen als honden maakt geen onderscheid in positieve of negatieve stress. Wij bepalen als eigenaar (bijna) alles in het leven van onze hond, ze zijn afhankelijk van ons. Deze afhankelijkheid kan stress veroorzaken wanneer er niet wordt voldaan aan de basisbehoeften van je hond. Gebrek aan structuur en voorspelbaarheid kan ervoor zorgen dat je hond stress ervaart omdat hij niet weet wat er zal gebeuren. Gebrek aan keuze of controle kan ervoor zorgen dat je hond gefrustreerd is, wat op zich weer zorgt voor stress. Het is belangrijk dat je hond natuurlijk gedrag kan vertonen zoals snuffelen, kauwen en graven. Wanneer je dit niet toelaat dan kan je hond depressief worden.
Hoe herken ik stress bij mijn hond?
Honden hebben een arsenaal aan subtiele signalen en het is voor ons de kunst om ze als eigenaar te herkennen. Ik kan het niet genoeg herhalen maar verdiep je in de taal van je hond! Observeer en noteer, wordt een expert in het begrijpen en lezen van je hond. Eens je deze kennis in je bezit hebt, kan je ervoor zorgen dat je hond zijn emmer niet overloopt.
Naast die subtiele signalen zoals wegkijken of vertragen van pas, ontstaat er ook een fysieke reactie. Denk maar aan honden die onrustig zijn of plots geen voer meer aannemen. Stress vraagt heel veel energie van het lichaam en dit kan ervoor zorgen dat bepaalde andere functies onderdrukt worden. Langdurige stress kan ook een invloed hebben op het immuunsysteem van je hond, denk maar aan darmproblemen of allergieën. Een stinkende, grauwe vacht kan ook een uitwendig signaal zijn dat je hond te veel stress ervaart (tenzij hij in een dode vis heeft gerold).
Elke hond loopt rond met een onzichtbare stressemmer. De grote van die emmer en hoeveel hij standaard gevuld is, hangt af van hond tot hond. Het is niet omdat je een grote hond hebt dat hij daarom een grotere emmer zal hebben. Er zijn andere factoren die dit bepalen. Sommige honden worden reeds geboren met een kleine stressemmer en bij andere honden kan die emmer verkleinen tijdens de puberteit. Hoe snel die emmer gevuld geraakt, hangt af van zijn levensomstandigheden en de ervaringen die hij heeft meegemaakt. Elke hond kan een bepaalde hoeveelheid dragen maar als die grens wordt bereikt dan loopt die emmer over. Je hond kan hierdoor bevriezen of zich anders gaan gedragen dan normaal. Dit hoeft niet altijd agressief gedrag te zijn, sommige honden bevriezen van angst of vluchten weg. Je denkt nu misschien dat een lege emmer het beste is. Helaas kunnen we dit nooit voorzien. Spanning en stress, zowel positief als negatief, horen nu eenmaal bij het leven.
Alles begint met het weten waar de grens van je hond ligt (of met andere woorden: wat is zijn treshold?). Vooraleer je dit kan bepalen, moet je eerst weten wat de prikkels zijn die voor onrust of stress zorgen bij je hond. Hou daarom even een dagboek bij en noteer wanneer je een negatieve gedragsverandering ziet bij je hond. Dit kan iets kleins zijn zoals tongelen of het wit van de ogen laten zien tot blaffen en uitvallen. Iets wat voor jou banaal is, kan voor je hond verontrustend zijn. Op het einde van de dag ga je aan al die gebeurtenissen een quotering geven van 1 tot 10. Op het einde van de week geef je een totaal cijfer per dag. Op deze manier hou je ook rekening met de opeenstapeling (trigger-stacking) van stress en weet je wat je hond aan kan.
Je kan je hond beschermen tegen overprikkeling door hem uit situaties te halen die voor hem spannend zijn. Verander bv. van richting als je een andere hond tegen komt. Ervaart je hond toch een moment van stress, geef hem dan nadien genoeg tijd om terug tot rust te komen! Het stofje cortisol blijft namelijk minstens 4u in het lichaam na 1 stressmoment. Dus ook bij balspel of hondensport (eustress) is het belangrijk dat je hond nadien genoeg tijd krijgt om te rusten. Heeft je hond een drukke dag gehad of beleefde hij veel stressmomenten? Gun hem dan een dag (of soms meerdere dagen) om terug tot zichzelf te komen zodat die emmer minder vol zit.
Activiteiten die hierbij kunnen helpen zijn:
- kauwen
- likken
- snuffelen
- slapen
- massage
- decompressiewandeling
Merk je dat je hond stress ervaart en wens je hieraan te werken?
Boek een gratis en vrijblijvend online kennismakingsgesprek en we bekijken samen hoe we die stress-emmer van jou en je hond kunnen leger maken.