Blog

Honden ervaren de wereld niet op dezelfde manier zoals wij mensen. Helaas staan niet veel eigenaars hierbij stil en zien ze dus het belang van snuffelen niet in. Het is zo belangrijk dat we beseffen welke voordelen het allemaal heeft om je hond te laten snuffelen. Daarom wil ik jullie ogen openen 😉. Wij zien de wereld met onze ogen maar de hond 'ziet' die eigenlijk met zijn neus. De neus van de hond kan het verleden 'lezen', de toekomst 'voorspellen' en onzichtbare dingen ruiken. De neus is het belangrijkste zintuig van je hond en snuffelen behoort tot één van zijn basisbehoeften. Wil je hier meer over leren? Bekijk dan even mijn blog: "De basisbehoeften van je hond".

Honden kunnen 1000.000 keer beter ruiken dan een mens. Dus laat ons even dieper in gaan op dit prachtige zintuig van onze hond! Als men kijkt naar de anatomie van de neusholte dan bestaat die bij honden uit 2 delen: het ademhalingsgebied is om te ademen en het olfactorisch gebied is om de geuren te verwerken. 12% van de ingeademde lucht gaat naar het olfactorisch gebied en de andere 88% wordt gebruikt om te ademen. Honden hebben een extra geurorgaan wat we het vomeronasaal orgaan noemen (of het orgaan van Jacobson). Dit orgaan bevind zich bovenaan in de mond en kan feromonen detecteren waardoor ze de emotionele staat van andere dieren herkennen (die van de mens inbegrepen).

De hond heeft een hogere ademhalingsfrequentie en door lucht vooraan in te ademen en zijwaarts uit te ademen, kunnen ze bijna continu geur opnemen. Het uitademen creëert zelfs een luchtstroom die ervoor zorgt dat ze nieuwe geuren kunnen opnemen. Bij zeer intens snuffelen kunnen honden de lucht tot op 1 cm van de neus opnemen. De binnenzijde van de neus is bedekt met slijmvlies; Deze vochtige omgeving zorgt ervoor dat honden de geurmoleculen langer kunnen blijven vasthouden.

 

Het reukepitheel (het weefsel dat verantwoordelijk is voor het waarnemen van geur) bevat 150 tot 300 miljoen geurcellen. Iedere geurcel bevat geurreceptoren die de geur vertaald naar de hersenen. Wij ruiken bv. erwtensoep maar door het uitgebreide assortiment aan geurreceptoren dat een hond heeft, kunnen zij elk afzonderlijk ingrediënt ruiken. Een hondenneus kan zich ook specialiseren in 1 bepaald geur waardoor zijn lichaam meer van deze specifieke receptoren zal aanmaken. Daarom worden honden ingezet voor speurwerk! Zo worden ze gebruikt om kankers op te sporen en mensen met corona te detecteren in wachtrijen op de luchthaven.

Geuren in de dierenwereld zijn belangrijk. Via geur kunnen dieren weten als er vijanden of prooidieren in de buurt zijn maar ze hebben ook een sociale functie:

- honden onderzoeken urine en ontlasting van andere honden. Intacte reutjes geven bv. de voorkeur aan loopse 
  teven. Bij het detecteren van urine wordt er zelfs reflexmatig gemarkeerd omdat er een directe neurologische
  verbinding is tussen het reukepitheel en de sluitspieren van de blaas.

- Als een hond erg angstig is dan ledigen ze hun anaalklieren. de exacte functie hiervan is nog niet gekend maar
  iemand die ooit heeft geroken, weet dat het enorm stinkt.

- Het krabben met de achterpoten na het ontlasten heeft ook een communicatieve functie. Via geurkliertjes in de
  voetzolen wordt er info achtergelaten.

- Honden rollen graag in sterke geuren. Men denkt dat dit is om hun eigen geur te maskeren of om informatie over
  de omgeving te delen met groepsgenoten.

-> Wist je dat honden zelfs de tijd kunnen ruiken?

Ze kunnen de tijd traceren door de aanwezige geuren in de omgeving. Terwijl de zon over je huis beweegt, worden er verschillende delen van de ruimte op verschillende momenten opgewarmd waarbij er geur vrijkomt. De verplaatsing van die geuren kan een hond detecteren. Daarom weet hij wanneer het etenstijd is.

In het filmpje  "Hoe zien honden met hun neus" van Alexandra Horowitz wordt er op een eenvoudige manier weergegeven hoe honden ruiken. Ook steeds leuk om samen met de kinderen even te bekijken.

Snuffelen betekent dat je hond aandachtig de geur van iets zal opnemen, dat wil zeggen dat hij tijd nodig heeft om de informatie te verwerken. Snuffelen zorgt voor ontspanning, verlaagd de stress en maakt je hond mentaal moe. Snuffelen is natuurlijk gedrag van je hond dus als hij dit niet mag doen dan geraakt hij gestrest en gefrustreerd. Wat dit doet met je hond, kan je lezen in mijn blog "De stressemmer van mijn hond". Toch hoor en zie ik vaak nog eigenaars protesteren wanneer hun hond weer te lang blijft snuffelen aan een grassprietje, paal of boom. Er wordt getrokken en gesleurd aan de lijn en de hond krijgt een uitbrander omdat hij niet wil volgen. Wij mensen wandelen nu namelijk graag van punt A naar punt B. Een hond daarentegen geniet liever van de beleving onder weg.

Onze behoeften en die van onze hond botsen dus tegen elkaar en dat is jammer want dat sleuren, straffen en berispen heeft zwaardere gevolgen dan je denkt.

 Enkele van deze gevolgen (kunnen) zijn:

- je hond gaat meer focussen op zijn zicht

- je hond wordt onrustig en gestrest omdat hij constant wordt weggetrokken

- je hond wordt bang en onzeker (van jou of van de buitenwereld)

Laat ons nu even kijken naar de vele voordelen wanneer je je hond wel laat snuffelen.

Ondertussen weten we dat honden informatie opnemen via hun neus. Je kan het vergelijken zoals wij rustig op ons gemak de krant lezen of op internet scrollen. Er is namelijk overal geur! Niet enkel verse geuren zijn interessant voor je hond maar ook oudere geuren. Een plasje van een andere hond vertelt hen iets over zijn geslacht, gemoedstoestand en gezondheid maar ook iets over waar die andere hond is geweest en wat hij heeft gegeten. Op die manier kan je hond in kaart brengen welke honden er in de buurt wonen/leven en of die interessant of 'gevaarlijk' zijn. Vooral voor onzekere honden is dit van heel groot belang! Ze zien de andere hond (of persoon) reeds op verre afstand en ze willen informatie inwinnen. Dit doen ze via hun neus dus je hond kan bv. stilstaan of trager gaan wandelen (zodat hij zich meer kan focussen op zijn neus). Als wij op dat moment gaan trekken dan krijgt je hond dus niet de tijd om de nodige informatie samen te sprokkelen en moet hij overgaan op zijn zicht. Via zijn zicht krijgt je hond andere signalen door (denk hierbij aan de lichaamstaal van de andere hond). Door het selectief fokken en het fokken op uitzicht kan je als hond niet altijd vertrouwen op de lichaamstaal van een andere hond. Een Bulldog of Stafford kan er dan bedreigend uitzien vanwege hun stoere houding. Honden met gekropte oren of staart kunnen er bedreigend uitzien omdat de oren en staart rechtop staan. Dit is één van de vele oorzaken voor uitvalgedrag aan de lijn! Voor alle honden is het dus belangrijk om te kunnen snuffelen maar zeker voor reactieve honden zodat ze minder explosief reageren en betere keuzes kunnen maken. Vertoont je hond uitvalgedrag aan de lijn dan kan ik je mededelen dat ik binnenkort een nieuw traject opstart genaamd: "Fijn aan de lijn".

Snuffelen is een mentale uitdaging voor je hond waarbij hij zijn hersenen moet gebruiken. 5 minuten intens snuffelen is hetzelfde als 5 km wandelen. Als je hond voldoende heeft kunnen snuffelen (en ook mocht uitsnuffelen) dan is hij voldaan. Het voldane gevoel zorgt ervoor dat je hond zich eenmaal terug thuis rustig gaat gedragen. Is dit niet het geval dan kan het zijn dat zijn adrenaline nog te hoog is van de wandeling en je hem even tot rust moet laten komen met een lekker kauwsnack.

Tijdens het snuffelen gaat de hartslag van je hond omlaag omdat dit een ontspannende werking heeft. De lengte van de lijn telt hierbij ook mee. Wil je meer lezen over dit onderzoek -> At the heart of the walk. Snuffelen verlaagt ook het cortisolgehalte (of beter bekend als het stresshormoon) in het lichaam van je hond. Daarnaast stimuleert het ook de aanmaak van endorfine, dopamine en oxytocine wat je hond een gelukkiger gevoel geeft. Snuffelen kan hierdoor zelfs een verzachting zijn voor pijn. Het blijkt zelfs hoe intenser honden snuffelen, hoe lager de stress wordt. Uitzondering op de regel zijn honden die net gespannen en onzeker worden van al die verschillende geuren. Denk hierbij aan buitenlandse honden of honden die een ernstig trauma hebben meegemaakt.

Jaja, je leest het goed! Snuffelen zorgt ervoor dat je hond minder gaat trekken. De meeste eigenaars wandelen met een te korte lijn waardoor de hond continu moet trekken als hij een geurtje interessant vindt. Sta er ook even bij stil dat wij onze honden eigenlijk ook leren trekken! Vaak wordt er een flexilijn gebruikt tijdens het wandelen omdat dit gemakkelijk is. Waar jullie echter niet bij stilstaan is dat je hond moet trekken om vooruit te komen. Daarnaast moet alles voor ons ook altijd snel gaan dus honden trekken ook aan de lijn omdat alles sneller zou gaan. Het trekken is voor ons vervelend en ongewenst maar wat doen wij als de hond weer eens blijft staan? Inderdaad, trekken aan de lijn. Wandel de volgende keer dus met een langere, vaste lijn (liefst van 3 meter) en kijk hoe rustig jullie kunnen wandelen!