Leiden of lijden.
Slechts 2 letters verschil in beide woorden maar toch maakt het een groot verschil uit voor je hond! Het klopt dat een hond leiding nodig heeft in zijn leven maar onze manier van leiden kan al snel overslaan in lijden voor je hond zonder dat we het zelf beseffen.
Laat ons even kijken naar de definitie van leiderschap: het vermogen, waarover iemand op basis van zijn persoonlijkheid en zijn kennis en vaardigheden beschikt om mensen te sturen, te inspireren en te motiveren. Vervang mensen even door honden en sta dan even stil bij wat die zin precies betekent. Is meegesleurd worden aan aan de lijn of een por in de zij krijgen inspirerend? Is continu in een zit of lig geduwd worden of niet mogen snuffelen motiverend? Ik denk het niet!
Als je dominante handelingen gaat uitvoeren naar je hond of agressie gaat inzetten (zowel verbaal als fysiek) dan zullen er problemen ontstaan in jullie onderlinge band. Vooral je hond zal hieronder te lijden hebben wat misschien op eerste zicht voor velen niet zichtbaar zal zijn. De hond is namelijk gewoon rustig en gehoorzaam maar inwendig ervaren ze heel veel stress. Die stress heeft invloed op hun gedrag. Veel honden lijden echter in stilte! Als we de wetenschappelijke term hiervan bekijken dan spreekt men over aangeleerde hulpeloosheid. In een ander blog zal ik hier dieper op ingaan.
Het klopt dat honden duidelijkheid nodig hebben. Het is belangrijk dat er regels en grenzen zijn zodat je hond weet wat er van hem verwacht wordt. Dit betekent echter niet dat je je hond moet gaan afstraffen wanneer hij (volgens jou) in de fout gaat! Het betekent wel dat jij je hond vanaf de eerste dag sturing gaat geven, je gaat hem dus begeleiden.
Roedelleider, alphaleider, packleader, …
Je moet dus de leider zijn van je hond maar wat betekent dat nu precies? Laat mij eerst even duidelijk zijn: je kan geen roedelleider of alpha zijn want wij zijn geen honden! De woorden roedel en hond worden heel vaak in één adem genoemd met als gevolg dat jij volgens velen ‘the leader of the pack’ moet zijn. Er zijn zelfs complete trainingen en gedragsbegeleidingen die gebaseerd zijn op deze achterhaalde theorie. Wij moeten namelijk te allen tijde voorkomen dat onze hond de alpha wordt van de roedel. Maar is dit écht waar onze hond op uit is…of is er iets anders aan de hand? Leer in mijn ander blog bij over ongewenst gedrag.
Heel vaak maakt men de vergelijking met een wolvenroedel want het DNA van een wolf en een hond verschilt niet zoveel van elkaar. Maar als we mensengedrag willen bestuderen en verklaren dan gaan we toch ook niet vergelijken met de chimpansees (die ook overeenkomsten hebben met ons DNA)? In het geval van de onderzoeken bij de wolven was er zelfs ook geen sprake van een échte roedel want de wolven werden in een klein gebied willekeurig bij elkaar in gevangenschap gehouden.
Hoe kun je een goede leider zijn voor je hond?
Als goede leider ga je dus geen agressieve handelingen gaan gebruiken om anderen te kleineren, onderdrukken of intimideren. Het gaat niet over bevelen geven maar wel over het goede voorbeeld geven. Je neemt de leidinggevende functie dus op jou door je hond te voorzien in zijn basisbehoeften en door je taken goed te doen. Dit wil zeggen dat je je hond gaat verzorgen en voeren maar ook dat je voor zijn veiligheid zorgt. Je zorgt ervoor dat je hond niet overvallen wordt door andere loslopende honden of mensen die hem willen aaien en je biedt je hond de nodige steun wanneer hij bang is. Je gaat geen respect afdwingen maar door duidelijke regels, correcte begrenzing en een zelfzekere houding win je het respect van je hond en voorkom je problemen! Doordat je hond dit niet allemaal zelf hoeft te regelen en omdat je voorspelbaarheid creëert, ervaart je hond rust. Als je wilt dat je hond gehoorzaam is dan moet het hem ook iets opleveren. Leiding geven en gehoorzaamheid mag geen doel op zich zijn.
Hierbij enkele praktische tips hoe je een goede leider kan zijn voor je hond:
- Maak bewuste keuzes en reageer niet enkel vanuit frustratie of onmacht. Denk na over hoe je wil reageren op het ongewenste gedrag van hond. Kies voor liefdevol en geduldig i.p.v. voor impulsief en emotioneel.
- Let op lichaamstaal. Kijk naar de subtiele signalen zodat je stress en spanning kan herkennen en zo je hond uit die vervelende situatie kan halen vooraleer die escaleert. Neem tijd om je hond te observeren zodat je die subtiele signalen en eigenheid van je hond kan leren kennen.
- Gebruik positieve versterking. Beloon het gedrag dat je wenst i.p..v je te focussen op het bestraffen en corrigeren van gedrag dat je niet wenst. Dit is veel gemakkelijker, motiverend en belonend voor jullie beide.
- Zorg goed voor jezelf. Ik kan het niet genoeg aanhalen maar je kan pas goed voor je hond zorgen als je ook goed voor jezelf zorgt. Me-time nemen of hulp inschakelen maakt je dus geen egoïst of zwakkeling!
- Vertrouw op je intuïtie. jij kent jezelf en je hond het beste dus geef het aan wanneer iets niet goed voelt en zoek verder naar andere manieren. Neem ook niet alles zomaar klakkeloos over wat een ander zegt.
- Bouw aan een sterke band. Je hond is afhankelijk van jou dus als je wil dat hij het gevoel heeft dat hij op jou kan rekenen dan moet er een sterke vertrouwensband aanwezig zijn. Ga samen op avontuur en hou het speels. Deze qualitytime is even belangrijk als training, begrenzing en gehoorzaamheid want het versterkt jullie band en bouwt vertrouwen op.
- Let op lichaamstaal. Kijk naar de subtiele signalen zodat je stress en spanning kan herkennen en zo je hond uit die vervelende situatie kan halen vooraleer die escaleert. Neem tijd om je hond te observeren zodat je die subtiele signalen en eigenheid van je hond kan leren kennen.
- Gebruik positieve versterking. Beloon het gedrag dat je wenst i.p..v je te focussen op het bestraffen en corrigeren van gedrag dat je niet wenst. Dit is veel gemakkelijker, motiverend en belonend voor jullie beide.
- Zorg goed voor jezelf. Ik kan het niet genoeg aanhalen maar je kan pas goed voor je hond zorgen als je ook goed voor jezelf zorgt. Me-time nemen of hulp inschakelen maakt je dus geen egoïst of zwakkeling!
- Vertrouw op je intuïtie. jij kent jezelf en je hond het beste dus geef het aan wanneer iets niet goed voelt en zoek verder naar andere manieren. Neem ook niet alles zomaar klakkeloos over wat een ander zegt.
- Bouw aan een sterke band. Je hond is afhankelijk van jou dus als je wil dat hij het gevoel heeft dat hij op jou kan rekenen dan moet er een sterke vertrouwensband aanwezig zijn. Ga samen op avontuur en hou het speels. Deze qualitytime is even belangrijk als training, begrenzing en gehoorzaamheid want het versterkt jullie band en bouwt vertrouwen op.
Het belangrijkste is dat jullie een team vormen waarbij jullie rustig kunnen samenleven in deze maatschappij en van elkaar kunnen genieten in plaats van een roedel/groep te zijn waar jij aan de kop moet staan!
Instead of using coercion,
we can learn to lead
like a leader in a dance
- Dr. Sophia Yin